Sytuacja finansowa Polaków - tak dobrze jeszcze nie było

Wydatki Polaków powinny rosnąć

Główny Urząd Statystyczny bada koniunkturę konsumencką od 1997 roku. Wyniki badań ze stycznia i lutego 2018 roku wskazują, że poziom ufności Polaków wobec rynku jest najwyższy od początku badań. Jeszcze nigdy w przeciągu dwóch dekad nie spoglądaliśmy na wydatki naszych gospodarstw domowych tak optymistycznie. Będziemy wydawać więcej, a uzasadnienia takiego stwierdzenia należy szukać w Bieżącym Wskaźniku Ufności Konsumenckiej. BWUK od początku roku utrzymuje się na poziomie 6,2 punktów procentowych. Dla porównania w lutym 2017 roku miał on wartość ujemną i wynosił -1,9 pp.

Rekordowo dobrze oceniamy również nasze możliwości oszczędzania. Co prawda ten wskaźnik wciąż pozostaje na minusie, ale obserwując, z jak głębokiego dołka się wykopaliśmy, można przypuszczać, że niedługo optymiści wezmą górę. W 1998 roku wskaźnik odpowiadający za ocenę zdolności do gromadzenia oszczędności był na poziomie -55 pp. Pod koniec zeszłego roku wynosił -10,6 pp., żeby pozytywnie zaskoczyć wartością -5,8 pp. w styczniu 2018.

Jak dobre nastroje konsumenckie odnoszą się do świadomości finansowej?

Dobra koniunktura konsumencka idzie w parze z wysoką samooceną wiedzy finansowej Polaków. 44 proc. rodaków twierdzi, że posiada bardzo dobrą lub dobrą edukację w tym zakresie. Znajomość zagadnień związanych z zarządzaniem domowym budżetem czy też sprawne poruszanie się pośród produktów bankowych, przekłada się na bardziej odpowiedzialne gospodarowanie pieniędzmi. Mądrzejsze wydawanie z pewnością ułatwia oszczędzanie, co znajduje swoje odzwierciedlenie w koniunkturze konsumenckiej.

To, że blisko połowa Polaków wystawia sobie dobre oceny, nie oznacza, że nie posiadamy braków. Dostrzega to również sektor bankowy. Badanie dotyczące poziomu świadomości na tematy takie jak wydatki, czy oszczędności, zostało wykonane na zlecenie Warszawskiego Instytutu Bankowości. Kolejnym krokiem ma być stworzenie szerokiej koalicji podmiotów z sektora finansowego, która ma wspierać edukowanie Polaków. Program „Bankowcy dla Edukacji" WIB, to jeden z największych programów edukacji finansowej w Europie. Tego typu inicjatywy powinny przyczyniać się do utrzymania nastrojów konsumenckich na satysfakcjonującym poziomie.

Na co Polacy wydają najwięcej pieniędzy?

GUS wspólnie z Eurostatem opublikował również statystyki dotyczące procentowego rozkładu wydatków gospodarstw domowych. Wciąż największą część zarobków pochłaniają opłaty związane z zaspokajaniem podstawowych potrzeb. Polacy najwięcej wydają na żywność i napoje (18,84 proc.). Na drugim miejscu znajdują się nakłady na utrzymanie mieszkania (17,87 proc.). Blisko ⅕ całego budżetu domowego przeznaczana na żywność to wciąż dużo. Warto jednak odnotować, że sytuacja znacznie się poprawiła. W 1997 roku Polacy na jedzenie wydawali ponad 30 proc. swoich dochodów.

Kolejne cele, na które przeznaczamy środki to transport, różne towary i usługi oraz rekreacja i kultura. Na rozrywkę wydajemy niecałe 8,5 proc. budżetu domowego, dla porównania mieszkańcy najuboższej Serbii przeznaczają na kulturę i rekreację 5,37 proc. swoich pensji.

Na co pożyczamy?

Wiemy już, na co wydajemy najwięcej. Pora przyjrzeć się, na jakie cele wykorzystujemy pieniądze z chwilówek online i pożyczek. Według informacji zebranych przez firmę Wonga, pożyczki najczęściej zaciągamy, żeby sfinansować remont mieszkania. Tak deklaruje 37 proc. badanych. Często zdarza się również, że wsparcia w firmach pożyczkowych szukamy, kiedy planujemy zakup samochodu. Pieniądze z instytucji pozabankowych w ten sposób wydaje 27 proc. Polaków. Niewiele mniej, bo 23 proc. badanych po chwilówki i pożyczki ratalne sięga w nagłych sytuacjach, kiedy konieczna jest naprawa lub wymiana sprzętu AGD.

Dobra koniunktura konsumencka wcale nie musi oznaczać zmniejszenia popytu na pożyczki. Większy dochód do dyspozycji oznacza również większą zdolność kredytową, co może zachęcać Polaków do korzystania z usług instytucji pożyczkowych. Dodatkowym czynnikiem, który napawa optymizmem, jest większa stabilizacja na rynku pracy. Polacy w coraz mniejszym stopniu obawiają się nagłej utraty zatrudnienia. Ocena dla przyszłego poziomu bezrobocia według GUS wzrosła o 0,5 pp. Oznacza to, że mniej rodaków ma problem z trwałym brakiem pracy. Dobrze też oceniamy możliwość znalezienia nowego zatrudnienia.

“Pozytywna koniunktura konsumencka to dobry sygnał również dla branży pożyczkowej. Również wzrost świadomości finansowej wpływa na poprawę jakości wzajemnych relacji między pożyczkodawcami i klientami. Polacy dużo części zdają już sobie sprawę, że firmy pozabankowe nie mają nic wspólnego z nieuczciwą działalnością parabanków” - komentuje Maciej Suwik, ekspert Loando.pl.