Ile można wpłacić do banku bez kontroli?

Jakie kwoty bank zgłasza do urzędu skarbowego?¹

Pracownicy banków nie sprawdzają ręcznie wszystkich przelewów. Robią to jedynie kiedy kwota przelewu przekroczy 15 tys. euro, czyli około 60-65 tys. złotych. Oprócz tego banki stosują systemy antyfraudowe. System komputerowy automatycznie wykryje, kiedy ktoś wpłaca dużo małych kwot, by ominąć granicę 15 tys. euro, albo pieniądze pochodzą z podejrzanego źródła. Takie same kwoty obowiązują w przypadku przelewów zagranicznych. Banki są zobowiązane informować o takich działaniach Główny Inspektorat Instytucji Finansowych. Inspektorat po rozpatrzeniu sprawy może zgłosić podejrzaną działalność do prokuratury lub urzędu skarbowego. Jeśli dokonujesz tak dużego przelewu w dobrej wierze, to nie masz czego się obawiać. Rozbicie go na kilka mniejszych jedynie zwiększy czujność instytucji finansowej.

Podobnie będzie z wpłatą gotówki na konto bankowe - tu również obowiązuje ustawowy limit kwoty 15 tys. euro, zanim sprawa zostanie obowiązkowo zgłoszona odpowiednim organom. Jeśli jednak pracujesz na czarno, to urząd skarbowy ma wiele innych narzędzi by wykryć ten fakt. Sama jednorazowa wpłata na konto jeszcze o niczym nie przesądza. Ogólnie rzecz biorąc, podobnie jak w przypadku przelewów, jeśli pieniądze pochodzą z legalnego źródła to absolutnie nie ma czego się obawiać przy dużej wpłacie do banku. Nawet jeśli zawiadomiony zostanie urząd skarbowy, to nic nam wtedy nie grozi.

Jeśli z jakiegoś powodu spodziewasz się nierzetelnej kontroli urzędu skarbowego, to możesz korzystać, oprócz gotówki, z anonimowych kart przedpłaconych typu prepaid. Nie popadajmy w paranoję - posiadanie znacznych środków finansowych nie jest w Polsce karalne. Możemy dowolnie przelewać pieniądze z konta na konto, albo wpłacać je w gotówce do banku, o ile nie są one owocem przestępstwa skarbowego.

Bezpieczne tytuły przelewów

Wiele płatności wymaga podania precyzyjnie tytułu przelewu. Są to przeróżne opłaty, za prąd, za abonament telefoniczny czy też za zakupy w internecie. Wtedy nie mamy wątpliwości co wpisać w tytule przelewu. Problem pojawia się, kiedy chcemy przesłać pieniądze znajomemu. Strona internetowa banku żąda podania tytułu, a my nie wiemy co wpisać. Tytuł przelewu jest widoczny zarówno dla banku odbiorcy jak i nadawcy. Co jeśli wpiszemy w tytule na przykład prezent, a urząd skarbowy uzna to za darowiznę i naliczy karę?

Złym pomysłem na tytuł przelewu jest choćby zajęcie komornicze. Bank czy firma pożyczkowa podczas sprawdzania zdolności kredytowej przez automat wykryje te słowo kluczowe i odmówi udzielenia kredytu. Niebiezpieczeństwo czai się też w popularnych tytułach przelewów o charakterze seksualnym. Dla nas może to być zabawne, ale żonaty mężczyzna, który otrzyma przelew pod tytułem “na prostytutki” może mieć przez nas poważne problemy małżeńskie. Wpisaniu tytułu przelewu “na bombę atomową”, albo “opłata za narkotyki” może również źle się skończyć, jeśli pracownik banku nie wykaże się wystarczającym poczuciem humoru i zgłosi to odopowiednim ogranom. Z kolei wpisywanie w tytule żartobliwie słowa “pożyczka” może skończyć się dochodzeniem podatkowym ze strony urzędu skarbowego, albo - jeśli jesteśmy odbiorcami takiego przekazu, dochodzeniem praw do zwrotu pieniędzy przez nieuczciwą osobę.

Dla pewnej klientki banku źle skończyło się wpisanie w tytule przelewu “Cuba Libre”, gdyż pracownicy belgijskiego oddziału ING uznali, że przelew ma związek z dotkniętą sankcjami gospodarczymi Kubą². Dlatego lepiej powstrzymać się do żartów tytułując przelewy i wpisywać po prostu ich faktyczne przeznaczenie, albo same słowo “przelew” lub “przekaz środków”.

Pomyłki spowodowane śmiesznymi tytułami przelewów to nie jedyne zagrożenie czekające na klientów banków podczas przekazywania pieniędzy online. Przestępcy mogą próbować podmienić numer docelowego rachunku bankowego. W tym celu złośliwe oprogramowanie może podmienić numer podczas kopiowania go ze schowka (przez CTRL-C - CTRL-V), albo wprost w przeglądarce, również w przypadku wpisania go ręcznie. Dlatego zawsze lepiej jest jeszcze raz sprawdzić numer docelowego rachunku bankowego przed potwierdzeniem operacji. W razie wykrycia oszustwa po fakcie jest jeszcze szansa. Przelewy w systemie ELIXIR można anulować nawet jeszcze kilka godzin po dokonaniu czynności transferu pieniędzy.

Czy urząd skarbowy może sprawdzić konto osobiste?

Urząd skarbowy jak najbardziej ma prawo sprawdzić dowolne konto prywatne. Jest to możliwe na mocy ustawy z 1997 roku o ordynacji podatkowej. Wystarczy, że wobec podatnika zostało wszczęte postępowanie podatkowe. Na wezwanie naczelnika urzędu bank jest wtedy zobowiązany udzielić wszelkich informacji, w tym informacji o wszystkich posiadanych przez podatnika kontach bankowych w danej instytucji, wyciągach z rachunków, umów kredytowych czy jeszcze innych danych potrzebnych urzędowi do przeprowadzenia postępowania. Obowiązek ten wynika z art. 182 ustawy o ordynacji podatkowej.

Przed przeprowadzeniem tych czynności urząd skarbowy ma obowiązek polubownie zwrócić się do podatnika z prośbą o samodzielne udostępnienie żądanych informacji.

Dopiero po braku odpowiedzi z jego strony, bądź odpowiedzi negatywnej naczelnik, urzędu wystąpi do banku z prośbą o ujawnienie informacji o podatniku. Wszelkie informacje tego typu muszą być przechowywane przez banki przez okres 5 lat.

Niestety, nie można więc mieć nieograniczonego zaufania do banków. Mają one obowiązek zarówno informować o kwocie i przelewie przekraczającymi 15 tys. euro, jak i zgodzić się na kontrolę rachunku.

Podatek od przelewu bankowego

Problemy z urzędem skarbowym mogą pojawić się, jeśli zajdzie podejrzenie, że osiągnąłeś dochód, który powinieneś był opodatkować. Kiedy powinieneś mieć się na baczności i zapłacić podatek? Urząd skarbowy nieprzychylnie patrzy na m.in. prezenty ślubne, prezenty na 18 czy nawet prezenty komunijne. Wystarczy, że ich wartość, czy też kwota jakiejkolwiek darowizny przekroczy, zgodnie z art. 9.1 i 14.3 ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn:

• 9637 zł w pierwszej grupie podatkowej, czyli od małżonka, zstępnych, wstępnych, rodzeństwa, ojczyma, macochy, pasierba, zięcia, synowej i teściów.
• 7267 zł od zstępnych rodzeństwa, rodzeństwa rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.
• 4902 zł od innych osób.

Podatek zostanie naliczony tylko od nadwyżki ponad powyższe kwoty wolne. Jego wysokość wynosi od 3 do 20 proc..

Innym przypadkiem, kiedy możesz mieć problemy z urzędem skarbowym są nieujawnione dochody. Kiedy urząd je odkryje, to może naliczyć za nie podatek w wysokości 75 proc. W dodatku grozi ci kara pozbawienia wolności do lat 5 i grzywna w wysokości do 720 stawek dziennych.

Podatek za przelew bankowy może zostać też naliczony, jeśli jest to pożyczka pomiędzy osobami fizycznymi. Kwota wolna od opodatkowania za pożyczkę jest dla pierwszej grupy podatkowej taka sama, jak w przypadku darowizn. Dla innych osób wynosi ona 1000 zł. Po przekroczeniu tych kwot podatek od pożyczki prywatnej wynosi 0,5 proc³. Za niezłożenie stosownej deklaracji podatkowej (PCC3) w związku z pożyczką grozi dodatkowy podatek w wysokości 20 proc. pożyczonej kwoty.

Całkowicie zwolnione z podatku dochodowego są alimenty dla osób w wieku do 25 lat lub na rzecz innych osób, do wysokości 700 zł. Opodatkowaniu nie podlega również obowiązek dostarczania środków utrzymania (na przykład rodziców wobec dziecka), niewynikający z obowiązku alimentacyjnego. Kwota wypełniająca ten obowiązek jest uznaniowa - będzie w oczach urzędu skarbowego inna dla każdej rodziny.

1. Ustawa z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu
2. https://www.polskieradio.pl/42/1702/Artykul/527163,Uwazaj-co-wpisujesz-w-tytule-przelewu
3. Art. 7.4 Ustawa z dnia 9 września 2000 rokuo podatku od czynności cywilnoprawnych.