Karta debetowa czy kredytowa – którą wybrać?

1. Rodzaje kart płatniczych
2. Jak działa karta kredytowa?
3. Jak działa karta debetowa?
4. Czym się różni karta kredytowa od debetowej?
5. Do czego można wykorzystać karty debetowe i kredytowe?
6. Koszty użytkowania karty kredytowej i debetowej
7. Zgubiona karta płatnicza – co robić?
8. Polacy wolą płacić kartą niż gotówką

Rodzaje kart płatniczych

Na polskim rynku płatniczym wzrasta liczba funkcjonujących kart oraz liczba płatności bezgotówkowych. Pod koniec II kwartału roku 2020 w obiegu znajdowało się blisko 43,3 mln aktywnie użytkowanych kart płatniczych. Największą część stanowiły karty debetowe - ponad 35 mln, na drugiej pozycji znajdowały się karty kredytowe - 5,5 mln. Jednak nie są to jedyne rodzaje kart płatniczych oferowanych przez banki.

Instytucje bankowe w swojej ofercie posiadają szeroki wybór kart płatniczych. Zależnie od banku karty funkcjonują pod różnymi nazwami i zmieniają się warunki obsługi oraz ich otrzymania. Zasady działania tych kart są jednak bardzo podobne. Wyróżniamy następujące produkty finansowe:

• karty debetowe,
• karty kredytowe,
• karty obciążeniowe – produkt ten jest podobny do karty kredytowej, gdyż za jego pomocą możemy wydać dokładnie tyle, ile wynosi limit uprzednio przyznany przez bank. W tym wypadku jednak rachunek karty jest ściśle powiązany z kontem osobistym w banku. Pod koniec okresu rozliczeniowego, instytucja finansowa ściąga z danego rachunku zadłużenie,
• karty przedpłacone (pre-paid) – produkt ten umożliwia dokonywanie płatności zarówno w sklepach stacjonarnych, jak i internetowych. Należy jednak pamiętać, że posiadacz plastiku musi uprzednio zasilić rachunek karty przelewem określonych środków. Klient zatem może wypłacić jedynie tyle, ile znajduje się na danym rachunku.

Jak działa karta kredytowa?

Karta kredytowa, z angielskiego credit card, to karta płatnicza, która umożliwia skorzystanie z przyznanego klientowi przez bank limitu kredytowego. Jego wysokość zależy od indywidualnej oceny zdolności kredytowej potencjalnego klienta. Pod uwagę brane są przede wszystkim takie czynniki jak źródło dochodów, ich wysokość i historia kredytowa opisująca naszą wiarygodność jako klienta.

Karty kredytowe zyskały na popularności głównie przez to, że do ich używania nie są potrzebne środki na własnym rachunku bankowym. Można powiedzieć, że wszelkie transakcje przeprowadzane są pieniędzmi pożyczonymi od banku, jak sama nazwa wskazuje – na kredyt.

Jak działa karta debetowa?

Karta debetowa bez względu czy jest to Visa czy Mastercard, wydawana jest przy otwarciu konta bankowego i służy do korzystania z dostępnego salda na rachunku osobistym. To bardzo popularny produkt finansowy, który pozwala szybko dokonywać bezgotówkowych płatności w punktach handlowo-usługowych wyposażonych w terminale płatnicze. Ponadto daje możliwość wypłacania pieniędzy z bankomatów bez prowizji oraz dokonywania płatności online.

Co warte podkreślenia, niektórzy użytkownicy karty mogą także korzystać z limitu debetowego przypisanego do konta. O tym, czy będą mieli taką możliwość, zależy ocena ich zdolności kredytowej. Należy jednak pamiętać, że klient zobowiązany jest do poniesienia dodatkowych odsetek związanych z korzystaniem z debetu.

Jak uruchomić debet na karcie?

Saldo debetowe, od którego swoją nazwę bierze karta płatnicza, jest usługą dodatkową. Nie ma możliwości korzystania z funkcji debetu bez zgody banku. W celu jej uzyskania należy złożyć odpowiedni wniosek, który następnie zostanie rozpatrzony na podstawie wykazanej zdolności kredytowej oraz historii konta bankowego. Po uzyskaniu pozytywnej decyzji bank udzieli dostępu do debetu, do wykorzystania po zużyciu środków własnych.

Jaką formę może przyjąć debetowa karta płatnicza?

Postęp technologiczny sprawił, że popularna debetówka wcale nie musi przybrać formy plastikowej karty. Obecnie można korzystać z tych samych funkcji karty debetowej w formie naklejki, opaski czy e-karty. Równie sprawnie można obsługiwać swoje konto bankowe za pomocą smartfona z odpowiednią aplikacją, co umożliwia: płatności bezgotówkowe, wypłaty z bankomatów i realizację płatności przy zakupach internetowych.

Czym się różni karta kredytowa od debetowej?

Zarówna karta kredytowa, jak i debetowa to karty płatnicze. Ta druga, w przeciwieństwie do kredytowej wydawana jest każdej osobie otwierającej podstawowy rachunek płatniczy. Podstawową różnicą między wspomnianymi produktami finansowymi jest źródło środków dostępnych do wykorzystania na karcie. Korzystając z karty debetowej, używamy własnych środków zgromadzonych na naszym rachunku bankowym. Dopiero po przyznaniu limitu debetowego, możemy korzystać z kwoty otrzymanej przez bank. Limit ten zazwyczaj nie opiewa na dużą sumę.

Karta kredytowa to produkt kredytowy, gdzie pożyczka gotówkowa udzielana jest w formie dostępu do limitu. Karta nie jest powiązana z naszym kontem osobistym, do karty dopisany jest oddzielny rachunek kredytowy. To na jaką kwotę zostanie przyznany limit zależy od wykazanej zdolności kredytowej. Po każdym całkowitym spłaceniu wykorzystanych na karcie kredytowej środków, limit zostaje odnowiony i jest ponownie dostępny dla użytkownika. Decydując się na taki produkt, należy umiejętnie rozporządzić pieniędzmi, co pomoże nam w terminowej spłacie karty kredytowej i uniknięciu spirali zadłużenia.

Wygląd karty debetowej a kredytowej

Może się wydawać, że karta kredytowa nie różni się niczym od debetowej. Obie mają taki sam kształt, wielkość i zawierają podobne dane. Na każdej z nich widnieją informacje, konieczne do jej funkcjonowania: imię i nazwisko właściciela, numer karty, nazwę banku, logo operatora karty i datę ważności. Jak je więc rozróżnić? Jest to bardzo proste. Na przedniej stronie karty debetowej widnieje napis: DEBIT, a na kredytowej: CREDIT.

Do czego można wykorzystać karty debetowe i kredytowe?

W swoim działaniu karty debetowe i kredytowe są bardzo podobne - ich głównym przeznaczeniem jest realizowanie płatności bezgotówkowych. Z ich pomocą można zapłacić za zakupy w sklepie stacjonarnym, za usługi m.in. u fryzjera czy w restauracji, przy zakupach przez internet i przy wielu innych okazjach oraz w wielu miejscach. Mówiąc w skrócie, możemy zapłacić we wszystkich punktach usługowych posiadających terminal płatniczy.

Występują sytuacje, gdy konieczna jest płatność przy pomocy karty kredytowej. Głównie zdarza się to w trzech przypadkach: rezerwacji biletów lotniczych, noclegów w niektórych hotelach i przy korzystaniu z wypożyczalni aut. Jednak nie ma sytuacji bez wyjścia. Jeśli posiadamy wyłącznie kartę debetową, rozwiązaniem problemu może być zlecenie przelewu z naszego konta bankowego.

Koszty użytkowania karty kredytowej i debetowej

Korzystanie z funkcji kart debetowych i kredytowych wiąże się z pewnymi kosztami. Coraz więcej banków wydaje karty całkowicie za darmo, jednak za ich używanie należy odpowiednio zapłacić. Jeśli jednak będziemy przestrzegali warunków użytkowania kart zawartych w umowie mogą one być całkowicie darmowe. Dodatkowe opłaty występują przy specjalnych usługach, na przykład za wydanie specjalnej wersji karty debetowej czy kredytowej z samodzielnie zaprojektowanym wizerunkiem lub wybraną grafiką.

Jak uniknąć opłat związanych z kartą debetową?

Karta debetowa jest podstawowym “narzędziem” przypisanym do obsługi konta osobistego i jest z nim ściśle powiązane. Dokładne warunki karty debetowej bez opłat znajdziemy w tabeli opłat i prowizji, dostępne na stronach internetowych banków lub w dokumencie dołączonym do umowy. Zazwyczaj karta może być całkowicie darmowa, jeśli tylko:

• wykażemy minimalne, miesięczne wpływy na konto,
• zrealizujemy kilka płatności z pomocą karty debetowej,
• wykonamy płatności na określoną kwotę,
• korzystamy tylko z bankomatów banku lub z nim współpracujących,
• korzystając z bankomatów wypłacamy kwoty, powyżej minimalnej sumy określonej w tabeli opłat.

Jak używać karty kredytowej bez ponoszenia kosztów?

Największą zaletą kart kredytowych jest fakt istnienia okresu bezodsetkowego. Zazwyczaj jest to okres trwający do 56 dni, w trakcie którego możemy zwrócić wykorzystane środki bez ponoszenia kosztów odsetkowych. Należy więc ściśle pilnować terminów, tak bym móc cieszyć się w pełni darmową gotówką dostępną w każdej chwili. W miarę możliwości starajmy się nie korzystać z bankomatów przy użyciu kart kredytowej. Każda wypłata wiąże się z naliczeniem sporej prowizji, liczonej od pobranej sumy.

Zgubiona karta płatnicza – co robić?

W przypadku zgubienia karty płatniczej należy niezwłocznie podjąć określone kroki. O fakcie utraty dostępu do karty trzeba jak najszybciej powiadomić instytucję bankową. W celu uniknięcia sytuacji, gdy ktoś będzie korzystał z naszych środków, należy zastrzec kartę. Możemy to zrobić na kilka sposobów:

• samodzielnie blokując kartę przy pomocy mobilnej aplikacji bankowej,
• korzystając z serwisu internetowego odpowiedniego banku,
• dzwoniąc na infolinię banku wskazaną na stronie internetowej instytucji,
• udając się do wybranej placówki banku.

Ważne jest by zrobić to jak najszybciej, gdyż nieuczciwy znalazca może pozbawić nas naszych pieniędzy. Szczególnie niebezpieczne jest to w przypadku, gdy nasza karta nie jest odpowiednio zabezpieczona kodem PIN. Jeśli spóźnimy się i ktoś już skorzystał z naszej karty istnieje możliwość ich odzyskania, jednak może to być trudne. Lepiej jest wcześniej zareagować, szczególnie, że wiele banków oferuje możliwość uzyskania darmowego duplikatu karty.

Polacy wolą płacić kartą niż gotówką

Polacy coraz częściej dokonują płatności bezgotówkowych. Jak wskazują badania przeprowadzone przez Narodowy Bank Polski w roku 2019, tempo wzrostu liczby transakcji na jednego mieszkańca rośnie bardzo szybko, znacznie szybciej niż w przypadku krajów Unii Europejskiej. Również powiększa się liczba punktów usługowych, sklepów, w których można dokonać płatności kartą. Dodatkowo należy się spodziewać wzrostu zainteresowania płatnościami bezgotówkowymi w związku z pandemią COVID-19, ze względu bezpieczeństwa.

Jak wynika z danych raportu NBP - Informacja o kartach płatniczych w II kwartale 2020 r.- aż 91,8% transakcji zrealizowanych przy pomocy kart płatniczych to operacje bezgotówkowe. Świadczy to o zmianie podejścia Polaków do metod płatności. Większość z funkcjonujących na rynku kart, bo blisko 81%, to karty debetowe. Jest to z kolei dowód na to, że wolimy korzystać z własnych środków zgromadzonych na karcie, niż ryzykować poniesieniem kosztów odsetkowych.