Poduszka finansowa – czym jest, do czego służy i jak zbudować fundusz awaryjny?

Jak oszczędzają Polacy?

Jak wynika z raportu „Postawy Polaków wobec Finansów” przeprowadzonym przez Fundację Kronenberga przy banku Citi Handlowy i Fundacji THINK!, 47 proc. Polaków w 2017 r. oszczędzało sporadycznie. Niestety nawyk regularnego oszczędzania utrwala się w Polsce powoli – jedynie 16 proc. deklaruje, że cyklicznie odkłada określoną sumę pieniędzy, czyli jedynie o 9 proc. więcej niż w 2012 r. Na co zatem oszczędzamy?

Wydawać by się mogło, że to emerytura dla Polaków jest głównym celem „chomikowania gotówki”. Jak wynika jednak z raportu, jedynie 8 proc. respondentów w 2017 r. zadeklarowało, że oszczędza z myślą o przyszłej emeryturze. Co więcej, w porównaniu z rokiem 2015 nastąpił znaczny spadek – mianowicie o 13 punktów procentowych. Powodów takiego zjawiska możemy doszukiwać się m.in. w braku odpowiedniej świadomości finansowej Polaków. Z międzynarodowego testu kompetencji finansowych wynika, że co drugiemu Polakowi brakuje wiedzy finansowej^[1].

Czym jest poduszka finansowa? – definicja słowa

Najprościej mówiąc, poduszka finansowa (inaczej fundusz awaryjny), są to pieniądze odłożone na tzw. czarną godzinę. Zgromadzone środki mają zabezpieczyć naszą płynność finansową i zapewnić przetrwanie na wypadek sytuacji, w której zostaniemy pozbawieni regularnych dochodów. Mowa tu zarówno o niespodziewanej utracie pracy, jak również nagłym zachorowaniu. Scenariuszy, w których niezbędne okaże się posiadanie funduszu awaryjnego, można wymieniać w nieskończoność. Dzięki odpowiedniej ilości zaoszczędzonych pieniędzy nie będziemy musieli w podobnych sytuacjach zastanawiać się, jak wyjść z długów.

Ile powinien wynosić fundusz awaryjny?

Wiedząc już, czym jest poduszka finansowa, warto zastanowić się, ile powinien wynosić fundusz awaryjny. Naturalnie taka kwota zależna jest od wielu czynników, przede wszystkim, jak wysokie są nasze miesięczne dochody i wydatki. Eksperci finansowi jednak radzą, by w poduszce zgromadzić co najmniej 3, 6 lub nawet 12-krotność miesięcznych kosztów utrzymania gospodarstwa domowego.

Problem ten najlepiej zobrazować na przykładzie. Jeśli nasze wydatki wynoszą 2 500 zł/mies., to poduszka finansowa powinna osiągnąć minimalną kwotę 3 x 2 500 zł, czyli 7 500 zł. Naturalnie warto kierować się tutaj zasadą im więcej, tym lepiej.

Przy wyliczaniu odpowiedniej kwoty, która powinna być zgromadzona w funduszu, warto wziąć również pod uwagę obecną sytuację na rynku pracy. Wiedząc, że na nasze stanowisko jest duże zapotrzebowanie, w związku z czym mamy pewność, że nie będziemy musieli długo szukać nowej pracy, możemy zaryzykować i oszczędzić mniejszą sumę (równowartość 3-krotności miesięcznych wydatków). Jeśli jednak znalezienie nowej posady może przysporzyć nam problemów, warto pomyśleć nad odłożeniem pieniędzy na 12 miesięcy. Dzięki temu nie będziemy musieli martwić się, że zgromadzona kwota będzie niewystarczająca.

Dodatkowo przy wyliczaniu odpowiedniej wielkości poduszki finansowej, warto również wziąć pod uwagę:

• Czy posiadamy dzieci i jakie są ich ewentualne koszty utrzymania?
• Jakie są prognozy stóp procentowych i czy całkowity koszt naszego kredytu może wzrosnąć?
• Czy posiadamy jakiekolwiek długi i ile czasu zajmie nam ich spłacenie?

Gdzie trzymać oszczędności – lokata, konto oszczędnościowe, czy zwykła skarbonka?

Najważniejszym wyborem, przed którym stoją osoby, które decydują się na zbudowanie poduszki finansowej, jest wyznaczenie odpowiedniego miejsca na przechowanie zgromadzonych oszczędności. Lokata, konto oszczędnościowe, a może wystarczy zwykła skarbonka?

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależne jest od osobistych preferencji domowników. Zdarza się, że niektórzy (przede wszystkim osoby starsze), nie mają zaufania do instytucji finansowych. Dlatego też oszczędności wolą chomikować w domowym zaciszu. Eksperci finansowi radzą jednak, by zebraną sumę wpłacić na konto oszczędnościowe lub lokatę.

Kiedy wybrać konto oszczędnościowe?

Konto oszczędnościowe to rachunek bankowy, który w przeciwieństwie do standardowego, którego używamy na co dzień, jest oprocentowany. W ten sposób do gromadzonej kwoty, która znajduje się na koncie, dopisywane są dodatkowe odsetki.

Takie rozwiązanie jest elastyczne, gdyż klient w dowolnej chwili może wypłacić część lub nawet całość ulokowanych środków, w przeciwieństwie do lokaty - bez utraty odsetek. Najczęściej jednak takie wypłaty są limitowane, przykładowo za wykonanie powyżej jednego przelewu w miesiącu będziemy musieli ponieść dodatkową opłatę. Niestety w związku z dużą swobodą wypłaty pieniędzy, może zdarzyć się sytuacja, w której zaczniemy dokonywać wiele operacji finansowych, co w konsekwencji może doprowadzić nawet do utraty części oszczędności.

Kiedy zdecydować się na lokatę?

Lokata terminowa, najprościej mówiąc, to składany na określony czas depozyt w banku. Czas trwania lokaty jest bardzo elastyczny – można wybrać zarówno okres jednego dnia, jak i kilku lat. W tym wypadku, w przeciwieństwie do konta oszczędnościowego, za zerwanie lokaty przed terminem zazwyczaj zobowiązani będziemy do poniesienia konsekwencji finansowych. Lokata zatem to doskonałe rozwiązanie dla osób, które chcą przechować określoną sumę, a przy tym nie być narażonym na pokusę wydania zgromadzonych oszczędności.

Jak zacząć oszczędzać pieniądze? 4 wskazówki dla początkujących

Wiedząc już, czym jest poduszka finansowa, ile powinien wynosić taki fundusz i gdzie ulokować zgromadzone środki, warto zastanowić się, jak zacząć oszczędzać. Oto 4 wskazówki, które przydadzą się każdemu amatorowi:

1. Zacznij od razu nawet od minimalnych kwot – nie czekaj na początek nowego tygodnia, miesiąca, czy roku. Pamiętaj, że im szybciej, tym lepiej.
2. Uporządkuj swój budżet domowy – przede wszystkim kontroluj swoje przychody i wydatki. Dzięki temu będziesz wiedział, jaką kwotę będziesz mógł miesięcznie zaoszczędzić, bez zbędnych wyrzeczeń.
3. Zadbaj o regularność – odkładaj określoną kwotę na początku każdego miesiąca.
4. Korzystaj ze zniżek i promocji – sklepy co jakiś czas oferują atrakcyjne rabaty, dzięki którym za zakupy zapłacisz mniej, niż zakładałeś. Za zaoszczędzoną kwotę będziesz mógł zacząć budować swoją poduszkę finansową.

Na pożyczce też możesz zaoszczędzić

Większości osobom zaciągnięcie zobowiązania kojarzy się z koniecznością nadwyrężenia budżetu domowego. Nic bardziej mylnego. Pożyczkobiorcy mogą skorzystać z tanich pożyczek pozabankowych, co znacznie obniży całkowite koszty zobowiązania.

Przede wszystkim klienci, decydując się na wzięcie szybkiej pożyczki przez internet po raz pierwszy, powinni poszukać instytucji pozabankowych oferujących darmową chwilówkę. Jednak jeśli chcemy zaciągnąć zobowiązanie ratalne warto zajrzeć do rankingu pożyczek ratalnych. Stali pożyczkobiorcy natomiast mogą skorzystać z atrakcyjnych programów lojalnościowych, dzięki którym znacznie obniżą koszty zobowiązania. Również wcześniejsza spłata pożyczki przyniesie finansowe korzyści pożyczkobiorcom.

^{[1] Postawy Polaków wobec finansów, http://www.citibank.pl/poland/kronenberg/polish/files/postawy_polakow_wobec_finansow_-_raport_fundacji_kronenberga_fundacji_think.pdf}