Czy możliwe jest umorzenie kredytu po śmierci kredytobiorcy?

Spłata kredytu a śmierć

Wielu ludzi uważa, że po śmierci kredytobiorcy jego kredyt zostaje umorzony. Nie jest to niestety prawdą. Długi i zobowiązania finansowe dziedziczy się tak samo jak resztę spadku. To jeszcze nie oznacza, że nie można ubiegać się o umorzenie kredytu gotówkowego lub kredytu konsolidacyjnego po śmierci kredytobiorcy. By próbować to zrobić należy napisać do banku wniosek o umorzenie kredytu. Być może instytucja zgodzi się umorzyć np. część zobowiązania, jeśli jego całkowita spłata nie jest możliwa. Nie jest to jednak bardziej prawdopodobne, niż umorzenie kredytu żyrantowi. Banki i pożyczkodawcy traktują żyrantów tak samo jak zwykłych kredytobiorców - egzekwują spłatę zabezpieczonych przez nich zobowiązań w całości i z pełną mocą prawa. Umorzenie części lub całości kredytu jest możliwe, jeśli w jakiś opłaca się bankowi, na przykład jeśli egzekucja zobowiązania jest nieopłacalna.

Pamiętajmy, że zawsze można odmówić przyjęcia spadku, przez co bank nie będzie mógł dochodzić praw od spadkobiercy. Przepada wtedy jednak majątek pozostały po kredytobiorcy, który jako wierzyciel przejmie bank. Wniosek o odrzucenie spadku można złożyć za drobną opłatą u notariusza, albo bezpośrednio przed sądem. Szczęśliwie prawo zabezpiecza nas przed przejęciem nadmiernego zadłużenia. Spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi (np. żona za długi męża) wyłącznie do kwoty pozostawionego przez zmarłego majątku, chyba, że celowo przejmą spadek wprost, czyli bez ograniczenia odpowiedzialności za długi. Dziedziczenie nie wprost, czyli z dobrodziejstwem inwentarza, nastąpi automatycznie, jeśli w ciągu 6 miesięcy po otrzymaniu informacji o powołaniu do spadku nie zostanie złożone oświadczenie o odmowie jego przejęcia, albo przejęcia go wprost.

Co się dzieje z kredytem po śmierci?

Poszczególne banki przewidują różne procedury po śmierci kredytobiorcy. Zazwyczaj kredyt jest po prostu likwidowany, czyli trzeba go w całości od razu spłacić. Bank wypowiada umowę z przyczyn niezależnych od klienta, dzięki czemu zobowiązanie nie jest od razu przeterminowane i nie są naliczane do niego odsetki karne. Na spłatę takiego zobowiązania spadkobiercy mają 30 dni. Dobrą informacją jest, że w przypadku śmierci posiadacza karty kredytowej w związku z rozwiązaniem umowy przestają być naliczane wszelkie opłaty dodatkowe związane z jej posiadaniem.

Bank wcale nie musi wiedzieć o śmierci kredytobiorcy. To rodzina zmarłego zazwyczaj informuje o tym fakcie bank przez np. przedstawienie aktu zgonu w celu wypłaty pieniędzy z konta bankowego. Jeśli więc kredyt jest prawidłowo spłacany, to prawdopodobnie bank nie wypowie umowy kredytowej. Należy samemu ocenić, co jest bardziej opłacalne - likwidacja kredytu od razu, czy spłacanie go zgodnie z planem i liczenie na to, że bank nie dowie się o śmierci kredytobiorcy.

Wszelkie zobowiązania kredytowe są objęte tajemnicą bankową, co oznacza, że bank nie ma nawet prawa ujawnić danych o kredycie bez wiarygodnego potwierdzenia śmierci kredytobiorcy i ustalenia kto jest jego spadkobiercą. Jest to niebezpieczne, gdyż może okazać się, że spadkobiercy nie wiedzą o fakcie istnienia kredytu, a bank o śmierci kredytobiorcy. Jeśli spadkobiercy np. nie odbierają poczty po zmarłym i nie wiedzą o kredycie, to umowa kredytowa zostanie tak czy inaczej wypowiedziana, a pozostały po niej dług będzie rósł aż do egzekucji komorniczej.

Aby tego uniknąć można wystąpić do BIK o ujawnienie informacji o zobowiązaniach zmarłego powołując się na toczące się postępowanie spadkowe. Innym sposobem jest złożenie wniosku w sądzie o sporządzenie spisu inwentarza. Najlepiej w takiej sytuacji jest po prostu odnaleźć umowę kredytu. Zawarte na niej są kwota kredytu, oraz numer umowy, który umożliwi dokonanie związanych z zobowiązaniem operacji.

Osobna procedura jest przewidziana w sprawie środków z konta zmarłego. Istnieje możliwość złożenia tak zwanej dyspozycji na wypadek śmierci, która umożliwia podział środków z konta bankowego jeszcze przed postępowaniem spadkowym.

Kto spłaca kredyt po śmierci kredytobiorcy?

Kredyt jest dziedziczony tak samo jak każdy inny spadek. Oznacza to, że jeśli kredytobiorca miał wielu spadkobierców, to solidarnie dziedziczą oni zobowiązanie w takich samych częściach jak pozostałą część spadku. Tym samym dzieci mogą być odpowiedzialne za długi rodziców. Dziedziczenie może przebiegać na dwa sposoby - przez testament, lub ustawowo. Zależy to od tego, czy zmarły pozostawił po sobie instrukcje na wypadek swojego zgonu. Jeśli ich nie pozostawił to dziedziczenie przebiega w następujący sposób:

• Dzieci i małżonek zmarłego dziedziczą w częściach równych, ale część małżonka nie może być mniejsza niż ¼.
• Jeśli dzieci zmarłego nie dożyły otwarcia spadku, to spadek dziedziczą również wnuki.
• Jeśli zmarły nie miał dzieci, to spadek dziedziczą jego rodzice w ¼ części każdy, a małżonek co najmniej ½ spadku. Jeśli nie miał on małżonka, ani dzieci, to rodzice dziedziczą całość spadku.
• W przypadku kiedy otwarcia spadku nie dożył jeden z rodziców zmarłego, to jego część dziedziczy rodzeństwo.
• W dalszej kolejności dziedziczą dziadkowie zmarłego w częściach równych.
• Dziedziczyć mogą również niespokrewnione ze spadkodawcą dzieci jego małżonka, pod warunkiem, że oboje ich rodziców nie żyje, i zostaną do tego powołane przez sąd.
• Ostatecznie, gdy zmarły nie ma żadnych spadkobierców, spadek po nim dziedziczy gmina, w której zamieszkiwał.

Jak działa ubezpieczenie kredytu po śmierci kredytobiorcy?

Najlepszą opcją na zabezpieczenie swojej rodziny przed spłatą kredytu na wypadek swojej śmierci jest ubezpieczenie kredytu gotówkowego. Banki rutynowo oferują ubezpieczenie każdego kredytu. Zwiększa to nieco całkowity koszt zobowiązania, ale w zamian zabezpiecza spłatę na wypadek nie tylko śmierci ale też np. utraty pracy czy poważnej choroby.

Wysokość kwoty wypłaconej z ubezpieczenia może radykalnie różnić się pomiędzy bankami i wybranymi opcjami ubezpieczenia. Niektóre z polis uzależniają wysokość wypłaconej kwoty od okoliczności śmierci ubezpieczonego - czy był to nieszczęśliwy wypadek, czy też skutek przewlekłej choroby. Zależnie od wybranej opcji kwota może być za mała do spłaty całości zobowiązania, albo przekraczać ją, i dzięki temu zostać dodatkowo wypłacona rodzinie zmarłego. Ubezpieczenie po śmierci kredytobiorcy jest wypłacane automatycznie - bank każdorazowo sprawdzi, czy zmarły był ubezpieczony.