Kredyt po rozwodzie - kto spłaca?

Kredyt po rozwodzie - co ze spłatą wspólnego zadłużenia?

Składając pozew o rozwód wiele osób zastanawia się nad sposobem spłaty długów zaciągniętych w trakcie trwania pożycia. Rozwód, podobnie jak separacja powoduje zniesienie wspólności majątkowej między małżonkami. Spłacanie długów po rozwodzie zależne jest m.in. od rodzaju wspólnoty majątkowej i udzielania zgody na zaciągnięcie zobowiązania przez oboje małżonków.

Eksmałżonkowie ponoszą wspólną odpowiedzialność wyłącznie za zobowiązania powstałe przed dniem orzeczenia separacji lub rozwodu, na które oboje wyrazili zgodę. W skrócie - możliwość pociągnięcia rozwódki do spłaty długów byłego męża jest możliwa tylko jeśli wierzyciel udowodni, iż wiedziała o ich zaciągnięciu. Podczas postępowania rozwodowego dzielony jest majątek małżonków ale nie ich długi.

Z tego powodu wierzyciel może wybrać osobę, którą pociągnie do spłaty wspólnej pożyczki ratalnej i innych zobowiązań. Zazwyczaj jest to strona posiadająca wyższą zdolność kredytową, niekoniecznie pożyczkobiorca. Wiąże się to z koniecznością spłaty całej kwoty nawet, jeśli w czasie rozwodu nastąpiło co do tego porozumienie między małżonkami. Jak zatem odzyskać pieniądze? Strona, która musiała spłacić cały dług może wnieść pozew o roszczenie regresowe, czyli dochodzenia na drodze sądowej zwrotu połowy sumy przez eksmałżonka. W określonych przypadkach, po udowodnieniu jawnego działania na szkodę współmałżonka, można starać się o intercyzę wsteczną.

Solidarność zobowiązania czyli podział długów po rozwodzie

Wspólne długi małżonków nie podlegają podziałowi po rozwodzie. W przypadku wspólnoty majątkowej, każde z małżonków ma prawo do zatrzymania majątku osobistego a majątek wspólny jest dzielony jest po połowie. Gdy jeden z małżonków jest dłużnikiem, jego udział w podziale majątku wspólnego zostaje odpowiednio zmniejszony.

Solidarność zobowiązania polega na tym, że wierzyciel może żądać uregulowania całości zadłużenia od każdej z osoby, która podpisała umowę kredytu. Dług nie jest jednak dzielony równo.

Z tego powodu, nawet po spłacie dokładnie połowy zadłużenia przez męża, jeśli żona okaże się niewypłacalna, mąż będzie zmuszony zapłacić resztę kwoty. Kredyt hipoteczny pozwala wierzycielowi dochodzić spłaty długu niezależnie od tego, komu po podziale majątku przypadła nieruchomość. Nawet jeśli jest to osoba trzecia. Małżonkowie nadal regulują dług wspólnie. Mogą jednak zawrzeć porozumienie, na mocy którego jedno z małżonków przejmie na siebie nieruchomość i kredyt.

Spłata długów przy wspólnocie majątkowej

Bank przy braku spłaty będzie mógł żądać zaspokojenia roszczeń tylko z majątku osobistego dłużnika w dwóch przypadkach. Należą do nich:

• zobowiązania finansowe, o których nie wiedziało jedno z małżonków,
• długi zaciągnięte przed zawarciem małżeństwa.

Na majątek osobisty składa się wynagrodzenie za pracę, pieniądze uzyskane z przedmiotów majątkowych i praw autorskich. Majątek prywatny to także dorobek zgromadzony przed zawarciem związku małżeńskiego np. spadki, darowizny i nagrody. Wspólna odpowiedzialność za dług występuje jednak, jeśli pieniądze przeznaczone były na zapsokojenie potrzeb rodziny.

Inaczej jest przy zadłużeniach zaciąganych za zgodą obojga małżonków, jak w przypadku kredytu na wesele. Przy braku spłaty bank może żądać zaspokojenia swoich roszczeń z majątku wspólnego małżonków. Do majątku tego należy wynagrodzenie za pracę obu małżonków, dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków, oraz dochody z majątku wspólnego i osobistego każdego z małżonków.

Czy intercyza chroni przed spłatą długów współmałżonka?

Wzięcie pożyczki lub kredytu gotówkowego lub hipotecznego razem z drugim małżonkiem nie będzie możliwe po ustaleniu rozdzielności majątkowej. Intercyza likwiduje wspólnotę majątkową, czyli za własne długi odpowiedzialność ponosi jedno z partnerów. Zatem tylko kredytobiorca może trafić do baz dłużników i ponieść związane z tym konsekwencje. Jeśli intercyza trwa od początku małżeństwa oznacza to, że nie powstał żaden majątek wspólny. Zdecydować się na rozdzielność majątkową można jednak później. Pamiętać należy, że intercyza chroni wyłącznie od chwili zawarcia umowy. Nie ma zastosowania do długów powstałych przed dniem jej wprowadzenia.

Pożyczka bez zgody współmałżonka - jedynie na określoną kwotę

Wejście w związek małżeński zwiększa scoring BIK pożyczkobiorców. Ze względu na wspólne dochody można otrzymać wyższą kwotę pożyczki na lepszych warunkach. Banki udzielając kredytów zazwyczaj wymagają pisemnej zgody obojga małżonków. Znaleźć można jednak instytucje finansowe, które nie wymagają informowania partnera w przypadku zaciągania pożyczek na niższe kwoty i krótszy okres kredytowania. Stosunkowo mało wymagającym zobowiązaniem jest choćby kredyt samochodowy bez sprawdzania rejestru BIK.

Możliwa wysokość zobowiązania niewymagającego zgody małżonka zależna jest od kredytodawcy. Zazwyczaj nie przekracza kilkudziesieciu tysięcy złotych. Ograniczeniem w tym wypadku jest zdolność kredytowa pożyczkobiorcy. Wyjątkiem są jednak kredyty z zabezpieczeniem w postaci, np. nieruchomości. Wtedy umowa pożyczki musi zawierać podpisy obydwojga małżonków. 

Kiedy nie trzeba spłacać wspólnego długu?

Ze względu na solidarność zadłużenia, często spotykaną sytuacją jest konieczność spłaty długów eksmałżonka, o których druga strona nie miała pojęcia. W ściśle określonych przypadkach istnieje możliwość uniknięcia tego obowiązku. Sąd może zdecydować się na wyłączenie od odpowiedzialności za zobowiązania jednego z małżonków.

Takie orzeczenie sądu może opierać się na dowodach, że decydując się na pożyczki na bieżące potrzeby, małżonek działał na jej szkodę. Przykładem takiego działania może być prowadzenie rozrzutnego trybu życia i wydawanie wspólnego majątku na rzeczy, które nie miały gospodarczego uzasadnienia. Kolejnym powodem może być nieudolność partnera w zaciąganiu zobowiązań finansowych, które znacznie przekraczały możliwości kredytowe małżonków. Dodatkowo wymienić można takie cechy małżonka jak niedojrzałość i nieporadność życiowa wynikająca z np. młodego wieku. Za działanie na szkodę rodziny uznaje się także zaciąganie pożyczek pod zastaw nieruchomości i ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego, na które współmałżonek nie wyraził zgody.

Przejęcie długu po rozwodzie - kiedy zadłużenie może spłacić jedna osoba?

Przejęcie spłaty kredytu przez jednego z małżonków jest możliwe, jednak wierzyciele niechętnie przystają na takie rozwiązania. W przypadku, np. kredytu hipotecznego istotne jest zawarcie w orzeczeniu sądowym zapisu zobowiązującego małżonka, któremu przy podziale majątku przydała nieruchomość, do wyłączności w spłacaniu długu. Jeśli wierzyciel nie zgodzi się na przejęcie całego zobowiązania przez jedną osobę, istnieje możliwość wpisania nowego partnera życiowego albo członka rodziny do umowy w miejsce byłego partnera. Zwiększa to szansę na spłatę zadłużenia i oddala możliwość eksmisji z mieszkania własnościowego przez komornika. Przejąć dług może jakakolwiek osoba trzecia, o ile jest ona wypłacalna. Przejęcie może być wynikiem umowy między wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika, lub wynikiem umowy między dłużnikami a osobą trzecią za zgodą wierzyciela. Przy braku osoby, która chciałaby przejąć na siebie zadłużenie warto rozważyć przeniesienie kredytu do innego banku . Może ono mieć formę konsolidacji, czyli połączenia wszystkich zadłużeń w jedno lub refinansowania. To rozwiązanie polega polega na zamianie posiadanego kredytu na nowy, który jest udzielany zazwyczaj na korzystniejszych warunkach.

Dziedziczenie długów - kto spłaca długi po śmierci eksmałżonka?

W przypadku śmierci jednego ze współmałżonków majątek oraz długi dziedziczą dzieci i partner zmarłego. Jeśli zadłużenie przewyższa wartość spadku, dziedziczący może skorzystać z dobrodziejstwa inwentarza - czyli odpowiedzialności za dług wyłącznie do wysokości majątki otrzymanego ze spadku. Istnieje także możliwość zrzeknięcia się spadku. Rozwód wyklucza możliwość dziedziczenia majątku po śmierci byłego małżonka. Wyjątkiem jest zapis w testamencie. Dziedziczą zatem wyłącznie dzieci. Jednak w sytuacji gdy kredytobiorcy wzięli rozwód i bank nie zgodził się na zrzeknięcie się spłaty zobowiązania zaciągniętego w czasie trwania wspólnoty majątkowej, to obowiązek spłaty posiada żyjący eksmałżonek