Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, a dziedziczenie długów
Zmiany wprowadzone 18 października 2015 roku, dotyczące przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, są znacznie korzystniejsze dla spadkobierców. Od tego czasu zasady dziedziczenia zapewniają większą ochronę osobom, które mają prawo do przyjęcia spadku. Na czym polega dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza i czym różni się od przyjęcia spadku wprost?
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza a przyjęcie spadku wprost
Polskie Prawo spadkowe przewiduje dwie możliwości przyjęcia spadku. Pierwszą z nich jest przyjęcie spadku wprost, drugą zaś - dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza. Spadkobiercy mają możliwość wyboru jednego z dwóch sposobów dziedziczenia, mogą też rozważyć, czy w ogóle chcą przyjąć spadek. Jeśli nie, prawem każdego spadkobiercy jest także odrzucenie spadku.
Taki krok warto rozważyć kiedy okaże się, że dziedziczymy długi spadkowe. Powodem tego mogło być nierozważne korzystanie przez spadkodawcę z produktów sektora finansowego, w tym z pożyczek. Chwilówki online mogą przysłużyć się naszemu budżetowi, ale nie można zaciągać się ponad stan! Pamiętajmy! Pożyczanie w nowoczesnym stylu jest proste i szybkie, ale nie można zapominać o rozsądku. Tematem dziedziczenia długów zajmiemy się za chwilę, teraz poznajmy różnicę między dwoma sposobami przyjęcia spadku.
Sposoby dziedziczenia – charakterystyka
Sprawdźmy, czym charakteryzują się poszczególne sposoby dziedziczenia?
- Przyjęcie spadku wprost, zwane przyjęciem prostym – przyjęcie spadku bez żadnych ograniczeń, co istotne – bez ograniczeń długów spadkowych. Jeśli spadkodawca korzystał z kart kredytowych, kredytów i pożyczek online, nie zważając na swoją sytuację finansową, długi mogą być wysokie. Posłużmy się przykładem: Spadkodawca pozostawił po sobie majątek w wysokości 20 000 zł. Niestety, zadłużenie urosło do kwoty 50 000 zł. Jeżeli spadkobiercy przyjmą spadek wprost, będą musieli uregulować wszystkie długi z własnego budżetu.
- Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza – przyjęcie spadku z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe. Wróćmy do poprzedniego przykładu. Spadkodawca ma długi w wysokości 20 000 zł. Spadkobiercy, którzy będą dziedziczyć z dobrodziejstwem inwentarza, nie oddadzą wierzycielom więcej, niż otrzymali z tytułu dziedziczenia. Jest to znacznie korzystniejsze rozwiązanie – komornik nie zajmie naszego mienia.
Podstawowa różnica tkwi w sposobie dziedziczenia długów. Przyjmując spadek wprost, musimy liczyć się z przyjęciem wszystkich aktywów oraz wszystkich pasywów spadkodawcy. Jeżeli nie uregulujemy wierzytelności, poniesiemy konsekwencje nieuregulowania długów. Nie można do tego dopuścić, tym bardziej, że prawo nam sprzyja!
Dziedziczenie długów – Prawo spadkowe chroni spadkobierców
Sposoby dziedziczenia, o których mowa w poprzednim akapicie, obowiązują od momentu wprowadzenia nowego Prawa spadkowego. Prawo spadkowe 2015 zwiększa ochronę spadkobierców, w znaczący sposób ograniczając odpowiedzialność za długi partnera i innych bliskich osób, po których możemy dziedziczyć ustawowo lub zgodnie z pozostawionym testamentem.
Do tej pory, jeżeli nie złożyliśmy oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, przyjmowaliśmy spadek wprost. Teraz nawet, kiedy w ciągu 6 miesięcy od dnia śmierci spadkodawcy nie podejmiemy decyzji, dziedziczymy tylko do wartości spadku (art. 1015 Kodeksu cywilnego). Nie będziemy musieli obawiać się licytacji komorniczych z naszego majątku. Kto ma prawo do dziedziczenia spadku, a tym samym, kto staje przed decyzją wyboru sposobów dziedziczenia?
Kto dziedziczy spadek?
Kiedy ponosimy odpowiedzialność za długi rodziców? Kto dziedziczy długi? Kto dziedziczy masę spadkową i decyduje o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza? Kolejność dziedziczenia jest ustalona w art. 931 Kodeksu cywilnego i obowiązuje, jeżeli spadkodawca nie pozostawił testamentu. Dziedziczenie ustawowe obejmuje w kolejności: małżonka i zstępnych (dzieci, wnuki, prawnuki), rodziców, rodzeństwo i zstępnych rodzeństwa, dziadków, pasierbów. Osoby te wchodzą do czterech grup spadkobierców ustawowych:
- I grupa: małżonek, dzieci spadkodawcy, zstępni dzieci spadkodawcy.
- II grupa: małżonek, rodzice spadkodawcy, rodzeństwo spadkodawcy, zstępni rodzeństwa.
- III grupa: dziadkowie spadkodawcy, zstępni dziadków, pasierbowie.
- IV grupa: gmina ostatniego miejsca zamieszkania lub Skarb Państwa.
Kolejni spadkobiercy mogą przejąć spadek, jeśli nie ma spadkobierców z wcześniejszych grup. Aby przejąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza, konieczne jest sporządzenie wykazu inwentarza lub spisu inwentarza.
Wykaz inwentarza a spis inwentarza
Sporządzenie wykazu inwentarza lub spisu inwentarza jest konieczne, jeżeli chcemy dziedziczyć spadek z dobrodziejstwem inwentarza i ponieść ograniczoną odpowiedzialność za długi. Spadkobierca musi zorientować się w stanie spadku i temu właśnie służą niniejsze dokumenty. Wskazują, jakie są składniki spadku, jaką mają wartość oraz jaka jest górna granica odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe.
Zapoznajmy się z każdym z dokumentów, aby wybrać optymalną dla siebie procedurę tworzenia dokumentów niezbędnych do przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Pamiętaj! Jeśli nie złożymy wykazu lub spisu inwentarza, nie występuje ograniczenie odpowiedzialności, które otrzymujemy wraz z dziedziczeniem z dobrodziejstwem inwentarza.
Wykaz inwentarza – jak sporządzić prywatny spis inwentarza?
Wykaz inwentarza, zwany również prywatnym spisem inwentarza, jest sporządzany samodzielnie, bez udziału osób trzecich, czyli komornika sądowego, rzeczoznawców oraz biegłych. Może być sporządzony przez jednego spadkobiercę lub kilku spadkobierców wspólnie. Istotne jest, że skoro wykaz inwentarza jest sporządzany przez samego spadkobiercę, ten samodzielnie szacuje wartość składników spadku, wedle własnej wiedzy i własnego uznania.
Posługuje się informacjami zdobytymi ze względu na bliskie więzi ze spadkodawcą, danymi z posiadanych dokumentów i tych, które może zdobyć, składając zapytania w bankach czy urzędach. Nie można dopuszczać się przekłamań! Pominięcie pewnych przedmiotów należących do spadku czy zawyżenie długów może doprowadzić do utraty ochrony, która wynika z zasady dobrodziejstwa inwentarza. Co za tym idzie, możemy odpowiadać za długi zmarłego całym swoim majątkiem. Jeśli uznamy, że nie mamy wystarczającej wiedzy o wartości spadku i nie jesteśmy w stanie zdobyć koniecznych informacji, lepiej nie podejmować się tego zadania. Samodzielnie sporządzanie wykazu inwentarza sprawdza się, kiedy:
- sytuacja prawna spadku nie jest skomplikowana,
- w skład spadku nie wchodzi wiele składników czy praw majątkowych,
- spadek nie jest obciążony licznymi długami,
- spadkobierca jest w stanie samodzielnie oszacować wartość masy spadkowej.
Prywatny spis inwentarza można złożyć w dowolnym sądzie – ten prześle go do właściwego sądu spadku, który umieści na swojej stronie ogłoszenie o jego złożeniu.
Wykaz inwentarza – wzór
Wykaz inwentarza sporządza się na specjalnym formularza, opracowanym przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Wzór ten obowiązuje od dnia 22 września 2015 roku i zawiera następujące informacje:
- imię i nazwisko spadkobiercy, który składa wykaz inwentarza,
- numer PESEL spadkobiercy, który składa wykaz inwentarza,
- adres zamieszkania spadkobiercy, który składa wykaz inwentarza,
- imię i nazwisko spadkodawcy,/li>
- numer PESEL spadkodawcy,
- adres ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy,
- dane, które dotyczą przedmiotów wchodzących do masy spadkowej oraz przedmiotów zapisów windykacyjnych, wraz z podaniem ich wartości według stanu oraz cen z chwili otwarcia spadku,
- dane odnoszące się do długów spadkowych, a także ich wysokości według stanu z chwili otwarcia spadku.
Wykaz inwentarza – protokół notarialny
Spadkobierca może zdecydować się na sporządzenie wykazu w formie protokołu notarialnego, z udziałem notariusza. Notariusz nie uczestniczy aktywnie w formułowaniu wykazu, ponieważ nie pozwalają mu na to jego kompetencje.
Będziemy musieli nadal samodzielnie określić rodzaj oraz wartość aktywów i pasywów. Notariusz prześle gotowy wykaz inwentarza do sądu spadku. Ile kosztuje wykaz inwentarza? Sporządzony samodzielnie, na urzędowym formularzu, nie wiąże się z opłatami. Za protokolarny wykaz inwentarza notariusz pobiera opłatę w wysokości 200 zł netto, powiększoną o podatek VAT wynoszący 23%.
Spis inwentarza – ile kosztuje spis inwentarza?
Spis inwentarza to procedura tradycyjna, wiążąca się z licznymi formalności. Mimo tego i kosztów, które musimy ponieść, często to jedyne rozwiązanie na oszacowanie wartości majątku. I jedyny sposób, który pozwoli korzystać z ochrony prawnej związanej z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W celu sporządzenia spisu inwentarza, potrzebujemy wniosku zawartego w postanowieniu sądu o stwierdzeniu nabycia przez nas spadku.
Powinniśmy zainteresować się, czy sąd skierował do komornika zlecenie sporządzenia spisu i dopilnować tej czynności. Chociaż prowadzeniem spisu zajmuje się komornik, który ustala skład spadku, spadkobierca musi z nim współpracować, a zatem udostępniać wszystkie niezbędne dane i dokumenty. Komornik ustala aktywa i pasywa spadku, określając wartość jego stanu czynnego. Oznacza to, jakiej wartości aktywa przeważają nad pasywami. W spisie inwentarza mogą znaleźć się również należności sporne, czyli takie, co do których nie ma pewności, iż stanowią one dług spadku.
Wyniki czynności realizowanych przez komornika zostaną zawarte w specjalnym protokole, opatrzonym pieczęcią i podpisem komornika. Jest to gwarancją prawidłowości i rzetelności treści, które znajdują się w dokumencie. Jeżeli w spadku otrzymujemy nieruchomość bądź inny specyficzny przedmiot, komornik nie ma uprawnień, aby wycenić takie składniki spadku. Musi zatrudnić biegłego, który dokona wyceny. Wycena ta również znajdzie się w spisie inwentarza.
Ile kosztuje spis inwentarza?
Sporządzanie spisu inwentarza jest procedurą odpłatną, a ostateczna wysokość opłaty zależy od czasu wykonywania przez komornika czynności niezbędnych do określenia wartości masy spadkowej. Koszt wynosi 10% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego za każdą rozpoczętą godzinę plus 23% podatku VAT.
Proces sporządzania spisu inwentarza może zająć nawet kilka miesięcy, dlatego warto angażować się w udostępnianie komornikowi ważnych informacji. Komornik może żądać zaliczki, ponieważ występowanie po informacje o spadku do różnych organów może wiązać się z opłatami, które musi pokryć. Płatne jest też korzystanie z pomocy biegłego. Im większy i bardziej skomplikowany spadek, z tym większymi kosztami powinniśmy się liczyć.
Dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza przez małoletniego
Zgodnie z art. 972 § 2 Kodeksu cywilnego, zdolność dziedziczenia posiadają nie tylko dorośli, ale również dzieci. Dziedziczyć może dziecko, które jest już poczęte, pod warunkiem, że urodzi się żywe. Rodzic odrzucający spadek, może również odrzucić spadek przypadający dziecku.
Należy jedynie uzyskać zgodę sądu rodzinnego. Co istotne, małoletni przyjmowali spadek z dobrodziejstwem inwentarza jeszcze przed wejściem w życie nowego Prawa spadkowego. Jeżeli chcielibyśmy odrzucić spadek w imieniu dziecka, mamy na to 6 miesięcy od dnia, kiedy dowiedzieliśmy o tytule powołania naszego dziecka na spadkobiercę.
Kiedy należy odrzucić spadek?
Czy żona odpowiada za długi męża po jego śmierci? Tak, dlatego spadkobierca może również korzystać z prawa do odrzucenia spadku. To najlepsze z możliwych rozwiązań, kiedy spadkodawca pozostawił długi równe bądź większe niż wartość spadku. Nie będziemy musieli spłacać wierzycieli i brać na swoje barki wszystkich formalności związanych z uregulowaniem zaległości finansowych. Jak wyjść z długów? Takich pytań nie chcemy zadawać!
Jak ustrzec się przed nadmiernym zadłużeniem i zabezpieczyć bliskich przez dziedziczeniem długów? Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza pomaga uniknąć konsekwencji błędnych decyzji finansowych spadkodawcy. Zdecydowanie lepiej jest do długów nie dopuścić i nie zostawiać rodziny z problemami. Dlatego zawsze decydując się na pożyczanie, należy korzystać z comiesięcznych, aktualnych zestawień. Jeżeli potrzebujemy niewielkiego wsparcia, świetną pomocą jest ranking chwilówek. Kiedy chcielibyśmy pożyczyć na dłużej, pomogą nam rankingi pożyczek na raty. Najważniejszy jest jednak rozsądek w podejmowaniu decyzji finansowych i trzymanie budżetu żelazną ręką!
Artykuły
Kiedy brakuje nam pieniędzy, pierwszą myślą jest pożyczka...
Można śmiało stwierdzić, że klientów instytucji pozabankowych...
Według danych GUS z 2018 roku, bezrobocie spada, ale...
Jeżeli planujesz wejść w związek małżeński, a nie masz...
W popularnej sieci odzieżowej Zara wyprzedaż letnia...
Dodaj komentarz
Komentarze